Những điểm chính rút ra:
- Cả da PU (polyurethane) và da động vật thật đều không thân thiện với môi trường, nhưng da thật thường có tác động đến môi trường cao hơn so với da PU.
- PU là một loại da thuần chay sử dụng chất liệu không chứa động vật nên không có động vật nào bị tổn hại trực tiếp trong quá trình sản xuất.
- PU yêu cầu ít tài nguyên hơn và có lượng khí thải carbon thấp hơn so với thuộc da truyền thống.
- PU được làm từ polyme nhựa có nguồn gốc từ nhiên liệu hóa thạch không thể tái tạo như dầu mỏ.
- Người ta đang nỗ lực phát triển các loại da thuần chay làm từ thực vật thân thiện với môi trường hơn từ các vật liệu như lá dứa, nấm hoặc chất thải từ táo có thể phân hủy sinh học.
Những Điều Bạn Nên Biết Về Da
Da là một chất liệu linh hoạt đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ để tạo ra nhiều loại sản phẩm, từ quần áo, phụ kiện đến đồ nội thất và dụng cụ.
Khi nói về da, người ta thường nghĩ đến hai loại: da thật và da thuần chay.
Da thật thường được làm từ da bò, trong khi da thuần chay thường được làm bằng vật liệu hóa học. Bề ngoài của da thuần chay rất giống với da thật, nhưng quy trình sản xuất của chúng khá khác nhau.
Da thật là gì?
Da thật hay còn gọi là da thật hoặc da 100% là loại da được làm hoàn toàn từ da hoặc da của động vật, không có bất kỳ vật liệu nhân tạo hoặc chất liên kết nào. Khi mua hàng da thật, như túi xách, bạn có thể thấy một số dấu hiệu. Những dấu hiệu này là tàn tích của động vật.
Da thuần chay là gì?
Da thuần chay, còn được gọi là da giả hoặc da nhân tạo, là chất liệu được thiết kế để mô phỏng hình dáng và kết cấu của da thật có nguồn gốc từ da động vật nhưng không sử dụng bất kỳ sản phẩm động vật nào.
Có hai chất liệu được sử dụng để làm loại da này:
1. Vật liệu tổng hợp:
- Polyurethane (PU) – Một trong những vật liệu tổng hợp được sử dụng phổ biến nhất, được làm từ dầu mỏ. Thường kết hợp với lớp lót bằng vải.
- Polyvinyl Clorua (PVC) – Một loại vật liệu gốc nhựa khác, mặc dù việc sử dụng nó đang giảm dần do lo ngại về môi trường.
2. Nguyên liệu có nguồn gốc thực vật tự nhiên:
- Lá dứa (Piñatex)
- nút bần
- cây xương rồng
- sợi nấm
- Chất thải từ trái cây như vỏ táo, vỏ nho
- Chất thải nông nghiệp như ngô, tre, v.v.
Những người lo ngại về tác động môi trường thường thắc mắc loại nào thân thiện với môi trường và bền vững hơn, da thật hay da thuần chay, nhưng không có câu trả lời chắc chắn.
Nói chung, da thuần chay được làm từ vật liệu tổng hợp, không phải từ động vật nên lượng chất thải năng lượng và nước không cao nhưng sẽ thải ra các hóa chất độc hại khi phân hủy và chất liệu có nguồn gốc thực vật tự nhiên cũng không phải lúc nào cũng có thể bị phân hủy sinh học. .
Vì chất liệu có nguồn gốc từ thực vật tự nhiên là một loại chất liệu mới chưa được sử dụng rộng rãi trong ngành da nên bài viết này sẽ lấy da PU làm ví dụ để đưa ra những quan điểm khác nhau về loại da nào thân thiện với môi trường hơn và ít vấn đề về tính bền vững hơn.
Da thật tác động đến môi trường như thế nào
Việc sản xuất da thật ngay từ đầu đã không thân thiện với môi trường. Lượng khí nhà kính đáng kể sẽ được thải ra từ việc chăn nuôi gia súc như gia súc. Đất rộng lớn được sử dụng để chăn thả gia súc dẫn đến nạn phá rừng nghiêm trọng.
Nếu bạn muốn biến da sống hoặc da động vật thành da thuộc, bạn không thể tránh khỏi việc thuộc da. Quá trình thuộc da bao gồm việc xử lý da bằng các chất thuộc da cụ thể để ngăn chúng bị phân hủy và làm cho vật liệu bền hơn và phù hợp cho các ứng dụng khác nhau.
- Thuộc da bằng thực vật: Da được ngâm trong dung dịch tannin, chất này liên kết với protein collagen trong da.
- Thuộc da bằng crom: Đây là phương pháp được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay, chiếm khoảng 90% sản lượng da trên toàn cầu. Nó liên quan đến việc xử lý da bằng muối crom sunfat cơ bản, tạo thành các liên kết chéo giữa các sợi collagen.
- Thuộc da bằng aldehyt: Trong phương pháp này, các chất thuộc da tổng hợp như hợp chất glutaraldehyde hoặc oxazolidine được sử dụng để thuộc da.
Ngoại trừ thuộc da bằng thực vật, dù sử dụng phương pháp thuộc da nào, ô nhiễm sẽ xảy ra do các hóa chất độc hại như crom, formaldehyde và xyanua.
Hơn nữa, sản xuất da thật có lượng nước thải lớn; Theo một số nghiên cứu, ngay cả một chiếc túi tote bằng da cũng cần tới hơn 17.000 lít nước.
Tuy nhiên, khía cạnh bị chỉ trích nhiều nhất của các sản phẩm da là chúng sử dụng da động vật. Mặc dù điều này có thể được khắc phục bởi thực tế rằng da là sản phẩm phụ của ngành công nghiệp thịt hoặc công nghiệp thực phẩm, một số người vẫn không muốn hy sinh một con bò để lấy một chiếc túi da.
Da PU có thân thiện với môi trường hơn không?
Da PU tránh được những lo ngại trực tiếp về phúc lợi động vật như da thật. Tuy nhiên, nó được làm từ nhựa và hóa dầu có nguồn gốc từ nhiên liệu hóa thạch, không thể tái tạo. Quá trình sản xuất da PU liên quan đến việc sử dụng các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) và các hóa chất độc hại khác.
Da PU không thể phân hủy sinh học và có thể giải phóng nhựa và vi nhựa vào môi trường khi chúng phân hủy qua nhiều thế kỷ tại các bãi chôn lấp, điều này có thể góp phần gây ô nhiễm nhựa và tác động đến hệ sinh thái và động vật hoang dã.
Tóm lại, mặc dù cả hai đều không phải là giải pháp hoàn hảo xét về mặt môi trường, nhưng da PU có thể có tác động thấp hơn một chút so với da thông thường được thuộc bằng hóa chất khắc nghiệt. Nhưng lý tưởng nhất là nên phát triển và áp dụng các giải pháp thay thế da làm từ thực vật và không chứa nhựa bền vững hơn.
*Mẹo: Khi cân nhắc mua sản phẩm da, hãy tìm chứng nhận của Leather Working Group (LWG), chứng nhận này đảm bảo rằng da làm từ xưởng thuộc da được sản xuất với cam kết giảm tiêu thụ năng lượng, giảm thiểu chất thải và có chuỗi cung ứng rõ ràng truy nguyên nguồn gốc tới lò mổ.
Các lựa chọn thay thế bền vững cho chất liệu da tương tự
Nếu bạn thích sản phẩm da nhưng muốn giảm tác hại đến môi trường, bạn cũng có những lựa chọn sau:
Da nút chai:
- Có nguồn gốc từ sợi cây sồi bần mà không gây hại cho cây.
- Nó có khả năng phân hủy sinh học, có thể tái chế và có thể bổ sung.
- Mềm, nhẹ và chống thấm nước.
Cao su tái chế:
- Tận dụng cao su thải từ lốp xe và các sản phẩm khác.
- Biến đổi thành một vật liệu có kết cấu giống như da.
- Bền và thường được sử dụng cho túi xách và giày dép.
Những vật liệu này mang đến cho bạn những lựa chọn bền vững có thể giảm thiểu dấu chân môi trường. Tuy nhiên, những sản phẩm này hiện nay rất hiếm trên thị trường.